Σάββατο 14 Ιανουαρίου 2012

Τρεις πλην μία συναντήσεις

Είμαι στο σπίτι ενός αυτιστικού και πάλι. Είναι πολύ αποσυρμένος, το σπίτι βρίσκεται έξω από την Αθήνα, δίπλα στη θάλασσα, ο δεύτερος όροφος είναι όλος δικός του. Με βλέπει για λίγο, με αποφεύγει όμως, πηγαίνει πάνω. Η μάνα του μου λέει την ιστορία του. Και μαζί τη δική της. Θυμάται ότι όταν της ζήτησαν κάποτε να γράψει τα συμπτώματά του, πάθαινε κρίσεις πανικού. Κι όμως, το δικό της είναι από τα πιο αυθεντικά βιώματα που έχω ακούσει. Μου εξήγησε ότι αυτό που την πονούσε ήταν ο φόβος ότι δε θα μπορέσει να πατήσει στα πόδια του. Και ότι αυτό που την απασχολούσε ήταν να δει το χαμόγελό του. Δεν είναι όσο μελό ακούγονται. Αυτά που επαναλαμβάνονται σε αυτές τις ιστορίες είναι πολύ πιο κλισέ. ‘Εσύ καταλαβαίνεις ότι είναι αυτιστικός;’ ‘Γιατρέ μου, θα μιλήσει ποτέ;’ Ακόμα κι αν το να μιλήσει μπορεί να σημαίνει ότι θα σου πει τα ίδια πράγματα που θα σου έλεγε και με τις εικόνες ή τις χειρονομίες. Αλλά οι άλλοι δε θα ρωτάνε: μα πότε θα μιλήσει επιτέλους. ‘Τώρα πέρασε;’ τη ρωτάω; ‘Πέρασε, ναι, είμαι καλά, νιώθω καλά’, μου λέει και χαμογελά και το πρόσωπό της λάμπει κι εγώ βλέπω μια πληρότητα που έχουν οι άνθρωποι που με τον έναν ή τον άλλο τρόπο τη διαπεράσαν την εικόνα και τις αυταπάτες της, την επιβεβαίωση που σου δίνει την ίδια στιγμή που σου στερεί το νόημα χωρίς να πάρεις χαμπάρι. ‘Τι έχεις πάρει από αυτή την περιπέτεια’ τη ρωτάω; ‘Ότι βλέπω τον άνθρωπο και όχι την εικόνα’, μου απαντά.
Μπορείς να τη φρενάρεις την επιθυμία να ζήσεις με το παιδί που έχεις μπροστά σου. Με αυτόν που έχεις μπροστά σου. Μπορείς να το αρνείσαι για πάντα, μπορείς να μείνεις με τις ψευδαισθήσεις αν φοβηθείς να πονέσεις μέχρι την άβυσσο, να νιώσεις την απώλεια, που σημαίνει να διασχίζεις τα όρια του εαυτού, να χάνεις τον έλεγχο, να τσαλακώνεις την εικόνα σου, να αποδέχεσαι την πραγματικότητα που είναι μπροστά στα μάτια σου. Κι αν θέλεις τη βλέπεις, αν δε θέλεις, μπορείς να διαστέλεις τα όριά σου και να βλέπεις αυτά που θέλεις να δεις. Είναι μια επιλογή, μια συνειδητή επιλογή, να λες ότι ο κόσμος είναι φτωχός και άδειος, ενώ είσαι εσύ φτωχή και άδεια. Μόνο και μόνο για να μη ροκανίσεις το εγώ σου. Κι ας βασανίζεσαι ασταμάτητα, ανελέητα. Χαμήλωσε τα μάτια να αφεθείς στη θλίψη, να γίνεις ένα μαζί της. Το σύμπτωμά σου είναι η ελευθερία σου. Αν το αρνηθείς θα σε χειραγωγεί μια ζωή.
Είμαι στο πεδίο του Άρεως κι αυτός είναι τόσο ευτυχισμένος που μυρίζει συνέχεια και παίζει με άλλα σκυλιά. Σταματάμε σε τρία μικρά ζωάκια που τον περιτριγυρίζουν κι εγώ βλέπω έναν μεσήλικα, κι αυτό το ρημάδι το οιδιπόδειο ξέρω ότι θέλει τόσο πολύ να επιβεβαιωθεί, ότι οι μεγάλοι άνδρες εμπνέουν σεβασμό. ‘Πώς μπορείς, τον ρωτάω, δεν είναι δύσκολο να έχεις τρία σκυλιά;’ Μου αρχίζει ένα κήρυγμα για τη γενιά μου που δεν ξέρει να εργάζεται κλπ κλπ. παίρνω το σκύλο μου και φεύγω. ‘Τι να σου πω, του λέω, να είσαι μεγάλος άνθρωπος και να μην εκτιμάς μια καλή κουβέντα που άκουσες μια όμορφη μέρα, σ’ ένα πάρκο από μια κοπέλα, είναι τραγικό’. Τι να τα κάνεις τόσα ζώα αλήθεια; Ποιο εγώ ανταλλάσσεις μαζί τους; Τι τους προβάλεις άραγε; Συνεχίζουμε τη βόλτα μας στο πάρκο. Σταματάει πάλι σε μια σκυλίτσα. ‘Κα-λη-με-ρα και κα-λή χρο-νιά’. Έχει ομιλία που θυμίζει άνθρωπο με νοητική υστέρηση. ‘Α-νταλ-λάσ-σουν ταυ-τό-τη-τες κι αυ-τά. Ό-πως ε-μείς. Γι’ αυ-τό μυ-ρί-ζο-νται.’ Θυμάμαι ότι την πρώτη φορά που μια μορφή συγκρούστηκε με ένα περιεχόμενο και είδα το ρατσισμό μου, σοκαρίστηκα από τη στενότητα της ύπαρξής μου. Από το αίσθημα μειονεξίας μου. Τώρα που τσαλακώνω την εικόνα μου πιο ελεύθερα, όλο και πιο όμορφοι, όλο και πιο εκτιμητέοι μου φαίνονται οι ανάπηροι, οι καθυστερημένοι, οι αυτιστικοί, οι τρελοί. Όχι γιατί χρειάζονται την προστασία μου ή την αναγνώρισή μου. Αλλά γιατί τίποτα δε μας διαφοροποιεί.
Όλο και λιγότερες άμυνες, όλο και λιγότερες ψευδαισθήσεις, όλο και λιγότερα κόμπλεξ, όλο και πιο θολές εικόνες, όλο και λιγότερο life style, όλο και πιο χαλαρή ταυτότητα, όλο και πιο διαλεκτική ιδεολογία, όχι, καμία ιδεολογία. Όσο πιο μικρό εγώ, τόσο μεγαλύτερος κόσμος. Όλο και πιο πολύ νόημα. Ο Άλλος πρέπει να απομυθοποιηθεί. Κι εγώ επίσης. Μπας και συναντηθούμε. Μπας και επικοινωνήσουμε. Εμείς, όχι οι εικόνες μας. 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου